DOBRE SĄSIEDZTWO
Uprawiając działkę czy ogród nie zdajemy sobie często sprawy, jak ogromne znaczenie ma wzajemne oddziaływanie roślin. Wysokie, silne rośliny doskonale nadają się do ochrony upraw słabszych, delikatniejszych. Na przykład fasola tyczna lub kukurydza mogą osłonić przed nadmiernym wiatrem rosnące ogórki. Jedno z kryteriów doboru stanowią wymagania siedliskowe. Gatunki potrzebujące słonecznego stanowiska nie powinny wzajemnie się zacieniać. Wyprostowane, wąskie liście cebuli
nie zasłaniają światła rozłożystym liściom marchwi. Również rodzaj systemu korzeniowego, rosnących obok siebie roślin, wpływa na ich rozwój. Korzeń pietruszki wnikając głęboko w glebę, pobiera wodę i składniki pokarmowe z jej głębszych warstw, podczas gdy cebula może korzystać tylko z płytszych
warstw. W ten sposób rośliny te nie muszą ze sobą walczyć o niezbędne do rozwoju minerały. Przy doborze sąsiedztwa warzyw należy też uwzględnić kolejność ich zbioru. Na przykład wcześnie zbierana kalarepa "udostępnia" swoje miejsce rosnącej obok kapuście. Dzięki temu może się ona lepiej rozrastać.
Każda z roślin wydziela, charakterystyczne dla jej gatunku, substancje chemiczne zwane fitoncydami. Ich podstawowym zadaniem jest ochrona przed szkodnikami. Fitoncydy wykazują działanie grzybobójcze, bakteriobójcze, mogą nawet hamować rozwój larw owadów. Fitoncydy emitowane przez poszczególne
rośliny mogą bardzo wyraźnie oddziaływać na wzrost "sąsiadów". Powszechnie znany jest niekorzystny wpływ orzecha włoskiego na inne uprawy. Wiedza o roślinnych sympatiach i antypatiach pozwala na bardziej wydajne wykorzystanie ogrodu. I tak pory dobrze jest wysadzać blisko marchwi, która
stymuluje ich wzrost. Również pomidory, cebula, groch i rzepa lubią jej sąsiedztwo. Rzodkiewkę warto wysiać obok sałaty. Sałata działa odstraszająco na szkodniki atakujące rzodkiewkę. W walce z pasożytami będą wzajemnie się wspierać kapusta i pomidory. Za kapustą siejemy ogórki. Buraki najlepiej rosną przy selerach. W pobliżu powinno znaleźć się miejsce dla pietruszki. Groch lubi towarzystwo kopru, fasola - dyni i szpinaku. Uprawiane współrzędnie z warzywami zioła polepszają ich smak, jednocześnie odstraszając swym zapachem szkodniki. Mięta chroni przed mszycami i pchełkami. Bazylia pomoże nam w walce z mączniakiem ogórka i muchawkami. Czosnku nie znoszą owady, myszy a także nornice i ślimaki. Kwiaty roślin przyprawowych mogą wabić pszczoły, co ma duże znaczenie w przypadku warzyw dyniowatych zapylanych przez nie. Rośliny ozdobne też są naszymi sprzymierzeńcami w staraniach o wyższe plony. Buraki zyskują na sąsiedztwie z astrami, nagietki chronią przed szkodnikami rozsadę pomidorów. Dobrym połączeniem jest róża z pietruszką lub czosnkiem. Wysiana na brzegach grządek aksamitka chroni pomidory i truskawki przed nicieniami.
Wśród krzewów czy drzew owocowych nie należy uprawiać warzyw. Warto tam wysiać facelię" koper, gorczycę białą" łubin wieloletni. Facelia wzbogaca glebę w fosfor i potas, łubin pozostawia azot i wapń. Niekorzystnie na drzewa owocowe wpływają niektóre kwiaty, m.in. orliki, peonia, miłek wiosenny.
Dobrymi towarzyszami są lak i naparstnica, które działają stymulująco. Nasturcja przyciągając do siebie mszyce, zapobiega ich inwazji na drzewka owocowe. Przed wieloma chorobami chroni chrzan, czosnek i szczypiorek. Truskawki powinny rosnąć w pobliżu cebuli, która zapobiega szarej pleśni. W przypadku malin zalecany jest siew niezapominajki odstraszającej kistnika maliniaka. Nieco miejsca poświęćmy pod uprawę roślin przyciągających pszczoły. Istotnym elementem na działce ekologicznej może być żywopłot. Przede wszystkim chroni przed wiatrem, ogranicza mechaniczne uszkodzenia roślin, może
odstraszać szkodniki" stanowić barierę dla nasion chwastów. Te zadania doskonale spełniają rzędy kukurydzy, malin czy słonecznika. Zrezygnujmy z głogu, berberysu i tarniny, które hamują rozwój upraw.